Toezichthouder
Geplaatst op: oktober 28, 2022
Bij het woord ‘Toezichthouder” denk ik allereerst aan iemand die in een raad van toezicht zit. Dat komt misschien omdat ik zelf lid ben van de Raad van Toezicht van Pro Emmen. Pro Emmen is de school voor praktijkonderwijs voor Emmen en omgeving. Met een vrouw in het onderwijs en een vader die onderwijzer was had ik altijd al wel enige affiniteit met het onderwijs maar nu ik in de RvT zit gaat er een wereld voor mij open.
Ik vind het leuk, leerzaam en nuttig mij op de achterhand en zuiver als onderdeel van het toezichthoudende orgaan bezig te houden met alles waar de Praktijkschool tegenaan loopt. Op die manier maak ik me maatschappelijk nuttig, doe ik ervaring op en leer andere mensen uit andere vakgebieden kennen. Volgend jaar zit mijn tweede termijn van vier jaar erop maar ik ga zeker op zoek naar een plek in een andere RvT.
Maar goed, dat is dus mijn associatie met het woord toezichthouder. Wellicht heeft u een gelijke associatie of wellicht een hele andere. Wat die associatie ook is, waarschijnlijk denkt u bij het woord toezichthouder niet direct aan de advocatuur. Als trouwe lezer van mijn vrijmiblo’s weet u dat het toezicht op de advocatuur wettelijk is geregeld via de plaatselijke dekens. In “Tucht” schreef ik al dat advocaten gelijk slagers hun eigen vlees keuren. In die blog schreef ik ook al dat dat zou gaan veranderen.
Die verandering is nu aanstaande. Minister Weerwind van Rechtsbescherming zond op 26 september jl. een hele lange brief naar de kamer met als onderwerp “Versterking toezicht advocatuur”. De minister kondigt een Landelijke Toezicht autoriteit Advocatuur (LTA) aan. Deze LTA gaat bestaan uit drie advocaten die niet meer actief zullen zijn als advocaat. Zij zullen als autoriteit het toezicht op de advocaten overnemen van de plaatselijke dekens. De LTA zal overigens wel een orgaan worden van de Nederlandse Orde van Advocaten. Omdat drie (ex) advocaten wat weinig is om toezicht te houden op ruim 18.000 ingeschreven advocaten, zal het LTA toezichthouders aanstellen. Dat kunnen advocaten zijn (hoeft dus niet) mits ze niet werkzaam zijn voor het bureau van de Nederlandse Orde. Ook de LTA krijgt een toezichthouder, in de brief “Blik van buiten” genoemd. Deze bik van buiten wordt een toezichthouder die niet bestaat uit advocaten en die op haar beurt de LTA moet controleren
De rol van de plaatselijk deken blijft het behandelen van klachten.
De leden van de tweede kamer hadden (eerder) al om een landelijke toezichthouder gevraagd. Reden daarvoor was o.a. de arrestatie van de neef van Taghi en de miljoenenfraude bij de afdeling notariaat van de landsadvocaat Pels Rijcken waarbij het toezicht van de Haagse Deken jammerlijk faalde. Onze volksvertegenwoordigers hadden graag een toezichthouder buiten de advocatuur gezien. Belangrijkste voorwaarde van de Orde van Advocaten was nu juist dat de LTA onderdeel van de orde zou blijven en zou bestaan uit door de orde zelf benoemde advocaten. De landelijk deken verwoorde het als volgt: “Veel (rechts)zaken zijn immers tegen de Staat en dan moeten advocaten – als dat nodig is op furieuze wijze[1] – tegen de Staat kunnen optreden”.
Dus oude wijn in nieuwe zakken? De tijd zal het leren. Kern blijft dat advocaten blij mogen zijn met hun bijzondere positie, hun geheimhoudingsplicht, het daarmee gepaard gaande verschoningsrecht en hun monopolypositie als het gaat om procederen. Het is aan de advocaat zelf die positie waardig te blijven. Het is dus goed dat daarop wordt toegezien ook als dat toezicht iets minder confraterneel wordt.
- [1] Mr. A.W.H. Docters van Leeuwen in het Advocatenblad van 18 november 2010