AI!?

Geplaatst op: april 12, 2024

Een tijdje geleden werd ik gebeld door Durk Piet. Durk Piet is een hele goede vriend van mij. We kennen elkaar van de studenten volleybalvereniging Donitas in Groningen waar we elkaar begin jaren negentig hebben leren kennen. Durk Piet werd verliefd op Anouk, een speelster uit het team dat ik coachte en een goede vriendin van mij. Omdat ik nogal zuinig op mijn pupillen was, moest Durk Piet uiteraard eerst geballoteerd worden. Die ballotage passeerde hij overigens met glans, trouwde uiteindelijk zelfs met Anouk en kwamen net als ik vanuit Groningen in Emmen terecht. 

Durk Piet heeft, naast zijn werk als zelfstandig organisatieadviseur, een passie voor filosofie. Een denker dus. Wellicht om die reden heeft hij zich als vrijwilliger aangesloten bij  het Filosofiecafé Emmen. Iedere laatste woensdag van de maand wordt een avond georganiseerd waarin een gast (meestal ook denkers en soms zelf een Denker des Vaderlands) de cafégasten trakteert op uiteenzettingen die je aan het denken moet zetten. Meestal is de locatie theaterschool Loods13 in de oude dierentuin (tegenwoordig het Rensenpark geheten). Maar deze keer -daarom belde Durk Piet- hadden ze niemand minder dan de beroemde filosoof Bas Haring weten te strikken. Omdat Filosofiecafé Emmen eens in de zoveel tijd wil uitpakken en Haring een publiekstrekker is werd uitgeweken naar de Grote Kerk in Emmen. “Bas Haring gaat vertellen over AI”, zo vertelde Durk Piet enthousiast. Daar moest ik zeker bij zijn, verzekerde hij mij. Alleen al vanwege zijn enthousiasme kocht ik kaartjes.

Zelf maak ik geen bewust gebruik van AI maar in de wereld om mij heen, ook in de juridische dienstverlening, is het gebruik van AI uiteraard niet meer weg te denken. Ik dacht bij mezelf, als ik een Vrijmiblo ga wijden aan de lezing van Bas Haring dan kan ik wellicht op voorhand Chat GPT vragen om een blog te schrijven over de lezing van Bas Haring. Ik gaf Chat GPT de volgende opdracht: “schrijf een blog van 500 woorden over de lezing van Bas Haring over AI die grappig is met een serieuze ondertoon”. Binnen luttele seconden werd mijn Vrijmiblo voor mij geschreven met als titel: “De AI-lezing van Bas Haring: Een Komische Reis door de Toekomst met Een Serieuze Twist.”

 De eerlijkheid gebied te zeggen dat als ik die blog vandaag had gepost niemand het idee zou hebben opgevat dat het niet door mij (of een mens) maar door een robot was geschreven al voordat de lezing had plaatsgevonden. Uiteraard ontbeerde het mijn onnavolgbare gevoel voor humor maar als ik uit de blog bijvoorbeeld citeer:

“Een hoogtepunt van de avond was toen Bas de ethische dilemma’s rond AI behandelde. Hij stelde de vraag: “Wat gebeurt er als AI besluit om zichzelf te verbeteren en ons allemaal te vervangen?” Dit leidde tot een golf van nervositeit in de zaal, die Bas echter snel wist te verzachten met een grap: “Ik heb een plan B voor het geval de robots komen – ik ben begonnen met het oefenen van mijn dansmoves zodat ik indruk op ze kan maken.”

dan zou je denk ik best geloven dat de door mij geciteerde uitspraken van Bas Haring ook daadwerkelijk door hem zijn gedaan. Dus de chatrobot completeerde de blog met letterlijke uitspraken van de  spreker. Kijk daar heb ik wat aan dacht ik want als ik AI in mijn praktijk wil gebruiken denk ik toch vooral aan uitspraken van rechters. Dus als AI mijn rechtsvragen kan beantwoorden met citaten uit daadwerkelijk rechterlijke uitspraken wordt mijn werk er wel wat eenvoudiger op.

Omdat ik toch niet helemaal vertrouwde probeerde ik de citaten van Haring op te zoeken. Ik dacht, Chat GPT heeft vast uit de onmetelijke bibliotheek die internet heet passende citaten van Bas Haring gebruikt voor de blog. Ik kon ze echter niet -via Google- vinden. Daarom vroeg ik Chat GPT waar hij/zijn/hen de citaten vandaan had gehaald. Het antwoord was even verbijsterend als beangstigend:

 “De citaten van Bas Haring in deze blog zijn fictief en worden gebruikt om de stijl en toon van zijn toespraak te illustreren. Hoewel ze niet rechtstreeks uit zijn werkelijke lezing afkomstig zijn, zijn ze gebaseerd op het algemene karakter en de humoristische benadering die Haring vaak laat zien in zijn publieke optredens en geschriften.”

Ik hoorde mezelf al pleiten:

“Edelachtbare, de citaten uit de uitspraken die ik noemde in mijn pleidooi zijn fictief en worden enkel gebruikt om mijn gelijk te illustreren. Hoewel ze niet rechtstreeks uit daadwerkelijke uitspraken afkomstig zijn, zijn ze gebaseerd op het algemene idee dat ik mijn zaken graag winnend afsluit.”